Maar de discussie over noodzakelijke bezuinigingsmaatregelen zal daar toch hoognodig gevoerd moeten worden en eens en te meer tot overeenstemming moeten leiden in het Amerikaanse congres. Er is een deadline, en wel 1 januari 2013. Wordt die niet gehaald, dan treedt automatisch een bezuinigingsplan in werking dat zo'n slordige 600 miljard moet besparen op de uitgaven van de Amerikaanse overheid.
Volgens berekeningen (knap hè) gaat dat zo'n 2% van de geraamde 2.3 % groei kosten. De werkeloosheid zal ongetwijfeld oplopen en hoewel het Amerikaanse consumentenvertrouwen niet gauw breekt, zal dan de spiraal naar beneden toch vanzelf in gang worden gezet. Het lijkt mij dat de uitkomst van het Congres zal worden afgewacht door de FED alvorens de beloofde monetaire maatregelen daadwerkelijk om te zetten in daden om de zaak weer eens flink aan te jagen. Natuurlijk komt er een (moeizaam-) politiek compromis tussen Republikeinen en Democraten, misschien met een beetje uitstel. Zo steekt de wereld nu eenmaal in elkaar. Voor de gemoedsrust van "ons beleggers" zou het beter zijn als de partijen -vanwege hun immer aanwezige principes- elkaar heftig zouden bevechten wanneer de economie in een wat gezondere conditie verkeert. Een troostende gedachte: de praktijk leert dat "events" waarover van tevoren ruim geschreven en gedacht worden, vaak achteraf tot "non-events" zijn gedegradeerd.
Eigen politiek
Nee, dan onze eigen politiek. Markten houden niet van verrassingen en onze ‘Mark’ ook niet. Daarom aan tafel met maar één tegenstander. Mijn collega besteedde in het verleden enkele woorden aan wat hij noemde: mijn Leider. Maar wat is hij slim geworden hè! Want eerlijk gezegd alle toeters, alarmbellen en knipperlichten ten spijt, wij zien ook even geen surprises. Of het zou moeten zijn dat de formatie van onze nieuwe regering plots toch over links zou moeten gaan. Theoretisch valt dat nog niet uit te sluiten. Het ogenschijnlijke pragmatische overleg van onze twee nieuwe moderne politieke leiders zou nog onverhoopt op de klippen kunnen lopen. Lichaamstaal en politieke commentatoren verklaren dat de kans hierop zeer gering wordt geacht.
Het in werking treden van het steunfonds ESM voor banken en overheden lijkt slechts een kwestie van tijd. Europa lijkt in de steigers te staan. De plannen voor de reparatiewerkzaamheden liggen op de tekentafel. Er zijn analisten die menen dat wij opzettelijk worden bedonderd. Ik wil het niet geloven. Het sentiment onder producenten en consumenten verbetert enigszins, het blijft broos, maar toch. Zelf let ik altijd goed op het vrachtverkeer. Niet in de laatste plaats om tussen twee remmende vrachtwagens weg te blijven, maar vooral bekijk ik hoeveel vrachtwagens onderweg zijn. Mijn indruk is dat de wegen voller raken, de files weer toenemen. En dat na alle verbredingen aan ons wegennet. Juist na de zomervakantie. Een zomervakantie die voor velen niet de gebruikelijke drie-, maar kostenbesparende twee weken heeft geduurd. Zo zal de arbeidsproductiviteit een lichte verbetering laten zien. De inflatie neemt licht toe, hetgeen op zich niet veel zegt. Die wijt ik vooral aan de black-box van de ECB. Het onzichtbare spel van de drukpersen.
Halve waarheid
De rente wordt nog jaren laag gehouden, helaas profiteert het bedrijfsleven daar niet van. De afweging is ook moeilijk: relatief duur lenen en investeren in een markt met zeer matige groeiperspectieven of nog duurder lenen met betere vooruitzichten. Het is een kwestie van interpretatie. Voor mij is het glas half vol.
De banken zullen dan ook wel een halve waarheid vertellen -in hun verweer tegen hun moeizame kredietverstrekking- met de uitspraak dat de vraag op een laag niveau staat. De andere halve waarheid is dat ze niet graag risico's willen lopen in een tijd dat ze worden geacht hun balanspositie te verbeteren. Dat proces schijnt trouwens ook bijna halverwege te zijn. Dat kunnen ze wel, die managers, goed salaris natuurlijk en goed opgeleid…. de vraag zal wel gauw komen: toch maar een prestatiebonusje dan?
Er komt trouwens een hele goede nieuwe lichting maatschappelijk bewuste jonge bankiers aan. Als die niet verpest worden door hun losgeslagen voorgangers, heb ik hoop voor de toekomst. En na deze kleine correctie heb ik die hoop ook voor de aandelenmarkten.
Frank Oosthoek
