De opmars van prijzen voor voedingsgrondstoffen zet de komende jaren door. Zo kunnen prijzen van producten als graan, rijst en maïs verdubbelen. Dat blijkt uit een rapport dat onlangs is gepubliceerd door de wetenschappelijke Britse denktank Foresight.Aan voedselspeculatie hebben ze geen boodschap, de vooraanstaande wetenschappers die zich in The Global Food and Farming Futures buigen over de aanpak van de complexe problematiek van de wereldwijde voedselproductie. De prijsschokken, die volgens hen ontstaan door automatische computerhandel en gebrekkige informatievoorziening op de termijnmarkten, zijn niet bepaald gunstig voor het functioneren van de wereldwijde voedselmarkt. Anderzijds zijn de wetenschappers niet geneigd speculatie aan banden te leggen, omdat dat in het verleden weinig zinvol is gebleken.
Uit balans
Vraag en aanbod op de voedselmarkt raken de komende dertig jaar verder uit balans, voorspellen de wetenschappers. De vraag stijgt doordat de wereldbevolking naar verwachting groeit van zo’n 7 miljard nu naar zo’n 9 miljard in 2050. En dat terwijl op dit moment al bijna 1 miljard mensen honger lijden. Een toenemende welvaart in grote delen van de wereld leidt de komende decennia bovendien tot hogere eisen aan kwaliteit en variatie van voedsel. Zo stijgt de vraag naar vis en vlees, wat een intensiever gebruik van de natuurlijke hulpbronnen met zich meebrengt. Aan de aanbodkant neemt de schaarste toe van de benodigde bronnen voor de productie van voedsel: land, water en energie. En de effecten van klimaatveranderingen, zoals extreme weersomstandigheden, maken het alleen maar belangrijker om de aanzienlijke vervuiling door landbouw terug te dringen.
Oplossingen
Ingrijpende beleidswijzigingen zijn een must om de problemen in de landbouw de komende jaren te pareren, aldus het rapport. De voedingsproductie moet opgevoerd worden en tegelijkertijd verduurzamen. Dat zal niet meevallen, maar toepassing van bestaande kennis en technologie en investeringen in innovatie moeten soelaas bieden. Ook van belang is dat het distributienetwerk verbetert, zodat transport van voedsel sneller verloopt. Doordat de infrastructuur nu niet goed functioneert, gaat ongeveer 30 procent van de wereldwijde oogsten op dit moment verloren. Verder is het aan overheden in welvarende regio’s om een mentaliteitsverandering op gang te brengen. In deze gebieden lijdt een slordige miljard mensen aan de gevolgen van overconsumptie, oftewel aan de kwalen die obesitas met zich meebrengt. Aan overheden de opdracht om juist de vraag naar voeding die intensief gebruik van hulpbronnen vereist, terug te dringen. Andere aanbeveling is om de wereldhandel volledig vrij te laten. Dus geen prijsopdrijvende subsidies, handelsbarrières of exportbeperkingen meer.
Lichtpuntje
Eén lichtpuntje: volgens voorspellingen wordt ergens halverwege deze eeuw of nog enkele decennia later de forse stijging van de wereldbevolking een halt toegeroepen. Verwachting is dat zij dan stabiliseert. Dat kan de explosief groeiende voedselbehoefte enigszins temperen.
